سابقه و هدف: زهر مار جعفری (Echis carinatus) مخلوط پیچیده ای از مواد سمی است. این زهر شامل متالوپروتئازهایی است، که فعال کننده قوی پروترومبین هستند. این ترکیبات بر سیستم انعقاد خون اثر دارند و باعث ایجاد لخته خون می شوند. در این مطالعه، مکانیسم اثر سم مار جعفری ایرانی روی پروتئین های پلاسمای انسان (پروترومبین یا فیبرینوژن) و اثر انعقادی آن مورد بررسی قرار گرفت. هدف از این مطالعه، بررسی خاصیت انعقادی مار جعفری ایرانی و اثرات آن در انعقاد خون و خالص سازی عامل موثر در انعقاد بود.مواد و روش ها: در این مطالعه تجربی، زهر خام از گونه مار جعفری ایرانی انتخاب شد. فعال کننده پروترومبین از زهر خام این مار با ترکیبی از روش های کروماتوگرافی ژل فیلتراسیون، تعویض یونی و HPLC فاز معکوس، خالص شد. نمونه خون از 20 فرد سالم گرفته شد و برای آزمایش های PT و FT مورد استفاده قرار گرفت.یافته ها: سم خام مار جعفری ایرانی باعث تسریع انعقاد خون شد به طوری که در غلظت زهر1 mg/mL ، لخته در 0.64±8.6 ثانیه در مقایسه با پلاسمای شاهد (0.59±13.4 ثانیه) تشکیل شد.نتیجه گیری: زهر مار جعفری ایرانی شامل فاکتورهای انعقادی است. به نظر می رسد فراکسیون تخلیص شده از مار جعفری ایرانی شبیه به پروتئین انعقادی باشد، که قادر به تسریع انعقاد خون انسان در شرایط آزمایشگاهی است.

سابقه و هدف: امروزه بیماران زیادی به دلیل نقص یا عدم عملکرد فاکتورهای انعقادی و استفاده از انواع داروهای رقیق کننده خون درگیر اختلالات انعقادی بوده و نیازمند بررسی کل پروترومبین و تعیین مقدار بازدارنده های مستقیم ترومبین می باشند. با وجود مطالعه روی ایکارین سم مار جعفری، به عنوان یک فعال کننده مستقیم پروترومبین، هنوز در مورد مکان فعال این آنزیم تحقیق و بررسی انجام نشده است. مواد و روش ها: دمین متالوپروتئیناز ایکارین با طول 639 جفت باز در وکتور pcDNA3. 1 سنتز گردید و پلاسمید یوکاریوتی نوترکیب به رده سلولی HEK293 انتقال یافت. با استفاده از روش SDS-PAGE بیان پروتئین مورد ارزیابی قرار گرفت و عملکرد آن در واکنش با پروترومبین و با استفاده ازتست زمان پروترومبین سنجیده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که دمین متالوپروتئیناز ایکارین تولید شده در سیستم بیانی HEK293، مانند ایکارین کامل، قادر به تولید ترومبین از پروترومبین است. اما در مقایسه با پروتئین مشابه تولید شده در سیستم پروکاریوتی، شروع فعالیت آن آهسته بود. نتیجه گیری: دراین بررسی دمین متالوپروتئینازی ایکارین که به صورت نوترکیب در سلول های HEK293 تولید گردید، همانند ایکارین کامل قادر به فعال کردن پروترومبین به ترومبین بود و برای اولین بار به عنوان یک جایگزین مناسب برای هر دو نوع ایکارین طبیعی و نوترکیب در روش های مبتنی بر تبدیل پروترومبین به ترومبین معرفی شد.

مار جعفری یکی از مارهای سمی و خطرناک است که در ایران نیز پراکندگی داشته و مسوول بیشتر موارد مارگزیدگی منجر به مرگ در دنیا است. در این بررسی اثرات گزش این مار بر روی گونه ای از پرنده مورد مطالعه قرار گرفت. طی این تحقیق تعداد چهار نمونه زنده از مار جعفری و 16 قطعه مرغ عشق Melopsittacus undulatus (شامل 8 نر و 8 ماده) مورد استفاده قرار گرفت. علاوه بر ارزیابی های رفتاری پرنده مورد گزش واقع شده، از بافت های کبد و ریه پرنده های شاهد و تیمار مقاطع میکروسکوپی تهیه و مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در نمونه های تیمار، اثر سم با پیدایش درد، ادم، تخریب بافتی، خونریزی شدید ظاهر می گردد. هم عوارض موضعی و عمومی ظاهر شده بنظر می رسد ناشی از وجود انواعی از ترکیبات در سم مار مذکور است که از جمله آنها متالوپروتئینازها و اکارین می باشند.

زمینه و هدف: مسمومیت ناشی از مارگزیدگی یکی از مشکلات مطرح در پزشکی و به دلیل عوارض خطرناک آن، از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در طب سنتی ایران پادزهر بز کوهی در درمان بیماری های مختلف، از جمله مارگزیدگی، مورد استفاده قرار می گیرد ولی اثر بخشی آن در مسمومیت ناشی از سم مار جعفری به اثبات نرسیده است. در مطالعه حاضر اثر این پادزهر بر عوارض ناشی از مسمومیت با سم مار جعفری در موش سوری مورد بررسی قرار گرفته است .مواد و روش ها: در این تحقیق تجربی از 48 موش سوری سفید نر با سن حدود 4 هفته استفاده شد. سم طبیعی مار جعفری مرحله به مرحله رقیق و غلظت های 10% و 2% سم مورد استفاده قرار گرفت. 20 دقیقه قبل از تزریق داخل صفاقی غلظت 2% سم مار جعفری، پادزهر بز کوهی با دوزهای 6، 50، 100 و 200 میلی گرم بر کیلوگرم وزن بدن از طریق داخل صفاقی تزریق و سپس علایم بالینی، میانگین زمان بقا و علایم کالبد گشایی ثبت گردید و علایم مذکور با گروه کنترل که 20 دقیقه قبل از تزریق سم مار جعفری،سالین نرمال دریافت کرده بودند مقایسه گردید. جهت بررسی اثر غلظت 10% سم، از دوز 100 میلی گرم بر کیلوگرم پادزهر بز کوهی استفاده گردید.یافته ها: نتیجه مطالعه حاضر نشان داد که سم مار جعفری موجب بروز درد، ادم پیشرونده و مرگ در موش ها گردید. پادزهر بز کوهی، با مقادیر 50 و 100 میلی گرم بر کیلوگرم، 20 دقیقه قبل از تزریق سم مار جعفری موجب افزایش معنی دار میانگین مدت زمان بقای موش ها در مقایسه با گروه کنترل گردید. زمان بقا در دوز 100 میلی گرم بر کیلوگرم پادزهر، از 7/2 ± 8/213 دقیقه در گروه کنترل به 3/4 ± 705 دقیقه افزایش یافت (01/0>p). هم چنین پادزهر بز کوهی در مقادیر مذکور علایم پاتولوژیک ناشی از تزریق سم مار جعفری را در موش ها به طور چشم گیری کاهش داد.نتیجه گیری: پیش درمانی با پادزهر بز کوهی موجب افزایش مدت زنده ماندن و کاهش علایم پاتولوژیک (از جمله خونریزی در پرده صفاق، قفسه صدری و سیستم اعصاب مرکزی و هم چنین احتقان عروق ریوی) ناشی از سم مار جعفری در موش ها گردید. مکانیزم دقیق این اثر بایستی در مطالعات دیگری مشخص شود. 

در این تحقیق یک روش امولسیون دو گانه برای ایجاد میکروسفرهای PLG محتوی سم مار کبرا مطالعه و بهینه سازی شده اند. اثرات هموژناسیون با سرعت بالا بر پایداری، اندازه ذرات، میزان احتباس سم و روند ﺁزاد سازی بررسی شده است. یک امولسیون دوگانه پایدار بوسیله هموژناسیون ایجاد گردیده است. در این سیستم با خارج کردن تدریجی فاز ﺁلی میکروسفرها تشکیل می گردیدند و اندازه گلبولهای فازهای داخلی ارتباط مستقیم با اندازه ذرات میکروسفرها داشت. با استفاده از تکنیک هموژناسیون میکروسفرهای با اندازه ذرات 1-10mm تهیه می شدند. منتهی تغییرات مدت هموژناسیون و سرعت هموژناسیون و حجم فاز مائی خارجی بر اندازه ذرات ایجاد شده موثر بودند. بررسی روند ﺁزاد سازی سم از میکروسفرها در شرایط ﺁزمایشگاهی یک روند سه مرحله ای را نشان داده است. ایمنی زایی میکروسفرهای محتوی سم بر روی خوکچه هندی مورد بررسی قرار گرفت.، سیستم میکروسفرهای سم در مقایسه سیستم مرسوم ایمنی زایی بالاتری را نشان می داد. بر اساس نتایج حاصل می توان گفت سم در فرﺁیند میکروانکپسولاسیون خصوصیات ﺁنتی ژنی خود را حفظ نموده و با عنایت به اینکه ایمنی زایی بالاتری هم اعمال نموده، این سیستم می تواند بعنوان جایگزین مناسب برای سیستم مرسوم قلمداد گردد.

1مقدمه: زهر مار مایعی است روغنی شکل و بر حسب نوع مار به رنگ سفید تا زرد پررنگ، شفاف یا کدر و اندکی اسیدی است، سم مار مخلوطی از مواد پیچیده پروتئینی با خواص شیمی و آنزیمی و مواد غیر پروتئینی است. زهر مار داروهای عامیانه ای است که از قدیم الایام استفاده می شود. از نظر بیوشیمیایی، زهر مار مخلوط پیچیده ای از پروتئین ها و پلی پپتیدهای فعال دارویی است. سم مار معمولا حاوی 30 تا 100 سم پروتئین می باشد برخی از این پروتئین ها فعالیت آنزیمی دارند، در حالی که برخی دیگر غیر آنزیمی هستند. حدود 26 نوع آنزیم در سم مار وجود دارد. در حدود 90 تا 92 درصد از وزن خشک سم را مواد پروتئینی تشکیل می دهند که برخی از آن ها روی دستگاه  عصبی تاثیر می گذارند. برخی تراوایی عشای یاخته را تغییر می دهند و بعضی دیگر موجب تخریب تارهای ماهیچه ای می شوند. هدف از این مقاله، مرور یافته های اخیر در مورد استفاده از سم مار به عنوان یک عامل ضد سرطان است. نتیجه گیری: سم مار دارای بالاترین پتانسیل سمیت است و بعنوان یک گزینه جذاب در توسعه عوامل ضد سرطان هستند. معمولاً، داروهای ضد سرطانی که به طور سنتی استفاده می شوند، عوارض جانبی ناخواسته ای دارند. حیوانات سمی از قسمت های خاصی از بدن خود سم ترشح می کنند. با توجه به فعالیت های ضد سرطانی انتخاب، این ترکیبات مشتق شده طبیعی در زمینه سرطان از اهمیت بالایی برخوردار خواهند بود. زهر مارها ترکیبی از اجزای فعال بیولوژیکی است که نه تنها در پاتوفیزیولوژی سم زدایی بلکه در توسعه داروهای جدید نیز در درمان بسیاری از بیماری ها نقش دارد. سم مار فعالیت های ضد تومور، ضد میکروبی، ضد درد، ضد پلاکتی، کاهش فشار خون و غیره را تولید می کند. امروزه با استفاده از تکنیک های خاص جداسازی و فرمولاسیون، برخی از اجزای سم مار خالص شده به دلیل پتانسیل آنها برای درمان شرایط حاد و مزمن، استفاده می شود در حالی که برخی دیگر تحت آزمایشات بالینی بیشتر هستند. سم مار می تواند منبع ارزشمندی از اجزای اصلی جدید در کشف دارو باشد.

«اپولیس» یکی از نئوپلاسم های خوش خیم حفره دهانی می باشد که از رباط پیرامون دندانی و یا بافت پیوندی منشاء گرفته و در سگ بسیار شایع و در گربه بندرت دیده می شود. ولی میزان بروز این تومور در اسب بسیار نادر است. اندازه این تومور می تواند بقدری بزرگ باشد که مانع از عمل جویدن مواد غذایی بشود. از نظر خصوصیات بافتی اپولیس در سگ به چندین فرم طبقه بندی می شود. اپولیس فیبروماتوس (در دید میکروسکوپیک) با دارا بودن بافت زمینه ای سفت و پر عروقی که در آن توده های سلول های فیبروبلاست ستاره ای شکل که توسط مقادیرمتغیری از الیاف فشرده کلاژن محاصره گریده اند، مشخص می شود. گزارش حاضر مربوط به یک راس نریان 16 ساله می باشد که چندین سال برای تولید سرم ضد مارگزیدگی بکار گرفته می شد. این حیوان بعلت بروز علائم دشواری در جویدن و بلع مواد غذایی معاینه گردید. بررسی دقیق دهان حیوان نشان داد که یک توده بزرگ (15×12 سانتی متری) بر روی لثه در سمت راست فک پائینی وجود دارد. هیچ شانسی برای بهبودی حیوان متصور نبود. بنابراین حیوان به روش انسانی کشته و سپس کالبد گشایی بر روی آن انجام گردید. بر اساس محل بروز تومور وهمچنین مشخصات ماکروسکوپیک و میکروسکوپیک، توده مشاهده شده تحت عنوان اپولیس فیبروماتوس شناسایی و تقسیم بندی گردید.

جهت تعیین توان پتانسی سرم پلی والان ضد سم مار در خنثی کردن سم، از مجموع سموم مارهای ناجا ناجا اکسیانا، ویپرا لبتینا، ویپرا آلبیکورنوتا، اکیز کاریناتوز، پسیدوسراستوس پرسیوس و آجیسترودون هالی استفاده شده است. LD50 یا دوز کشنده در موش 6.5mg در هر موش تعیین شده است. روش خنثی سازی سم جهت تعیین پتانسی سرم ضدسم مار، الایزای رقابتی و LD50 (یک روش درون تن) است. از این دو روش جهت تعیین پتانسی در 15 نمونه سرم اسب هایپرایمن استفاده شد. نتایج الایزای رقابتی برای تعیین پتانسی نشان داد که رقت 1.12000 سرم اسب هایپرایمن توان مهار 50 درصد سم را دارد. الایزای رقابتی با سنجش بیولوژیکی رایج LD50 که یک روش درون تن است مورد مقایسه قرار گرفت. همبستگی معناداری بین تیترهای الایزا و مقادیر LD50 در سطح معناداری P£0.01 و r=0.95 مشاهده گردید، که نشان می دهد روش مورد مطالعه در این پژوهش در شرایط in vitro (برون تن) می تواند ظرفیت خنثی سازی آنتی بادی های سرم را همانند سنجش بیولوژیک in vivo (درون تن) با دقت بالا تخمین بزند. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد روش الایزای رقابتی با قابلیت اندازه گیری مقدار کمپلکس آنتی ژن- آنتی بادی می تواند جایگزین مناسبی برای روش خنثی سازی کشندگی در محیط درون تن باشد.

اهداف ازآنجاکه سرطان از عوامل اصلی مرگ در سراسر جهان است، یافتن راه بهتری برای درمان آن ضروری به نظر می رسد. دوکسوروبیسین یکی از داروهای رایج در درمان سرطان است که اثرات منفی و سمی بسیاری درپی دارد. بنابراین تلاش برای تولید داروهای ضد سرطان مؤثر ازطریق غربالگری ترکیبات طبیعی مانند سموم حیوانات ادامه دارد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر سم مار ناجا ناجا اکسیانا در مقایسه با داروی دوکسوروبیسین بر نرخ تکثیر و میزان غلظت مالون دی آلدئید در رده سلولی سرطانی دهانه رحم انسان هلا و سلول های فیبروبلاست انجام شد. مواد و روش ها رده های سلولی سرطان هلا و طبیعی فیبروبلاست در معرض غلظت های مختلف (1، 10، 50، 100 و 500 میکروگرم بر میلی لیتر) سم مار و داروی دوکسوروبیسین به مدت 24 و 48 ساعت قرار گرفتند. نرخ تکثیر با استفاده از رنگ آمیزی تریپان بلو انجام و برای بررسی اثرات استرس اکسیداتیو غلظت مالون دی آلدئید اندازه گیری شد. داده ها با نرم افزار SPSS نسخه 19تحلیل شدند. یافته ها نتایج نشان می دهد با افزایش غلظت و زمان تیمار با سم مار و دوکسوروبیسین، نرخ تکثیر سلول ها کاهش و میزان مالون دی آ لدئید افزایش می یابد. بیشترین کاهش نرخ تکثیر و افزایش غلظت مالون دی آلدئید در رده سلولی سرطان هلا تیمارشده با غلظت 500 میکروگرم بر میلی لیتر سم مار به مدت 48 ساعت مشاهده شد. نتیجه گیری سم مار در مقایسه با دوکسوروبیسین اثر مهارکنندگی قابل توجهی بر رده سلولی سرطانی هلا با حداقل تأثیر بر سلول های نرمال فیبروبلاست دارد.